Weg aan Zee en bezoek aan het Saramacca district

Afgelopen woensdag hebben we een soort excursie gemaakt naar Weg aan Zee en Saramacca. Op het programma stond: 1. een bezoek aan het Hindoeistische bedevaartsoord " Weg aan Zee" 2. de crematieplek van de Hindoestanen bezoeken 3. Groningen bekijken en 4.  Het perceel en huis van Ligia in Saramacca bewonderen. 

We gingen deze dag met vijf personen op pad. Lieve Lysbeth was onze Nicky Lauda, Ro was de navigator, Ligia onze niet ophoudende pratende gids en Ber en ik tevens op de achterbank van de auto. 

Langs de kust, met in de verte Braamspunt en de monding van de Commewijnerivier, staat de grootste collectie Hindoebeelden van Suriname op het terrein " Weg aan Zee". Na een half uurtje rijden kwamen we allereerst op deze rustige plek. We parkeerden de auto naast een prachtige struik met mooie bloemen. Ligia herkende de bloemen en vertelde ons gelijk dat het de Shiv Baba bloem is. Het is een lila - achtige bloem, speciaal voor de god Shiva. Veel hindoes leggen deze bloemen bij die god neer. Elke keer leer ik van alles van Ligia. Ze weet veel en dat vind ik erg prettig. 

We wandelen onder een soort van poort door en zien onmiddellijk enorme reusachtige beelden van allerlei hindoe goden. Ligia heeft een tas vol bloemen bij haar om deze bloemen bij de beelden neer te leggen. In het hindoeisme is dit heel normaal. Je doet op deze wijze a.h.w. een soort van offer. We zien Shiva, Vishnu en Brahma. Deze drie eenheid beeldt een samenstelling van een godsbeeld uit met diens verschillende aspecten. In het hindoeisme heb je miljoenen goden. Berry en Ro(naldo) zijn niet zulke beelden liefhebbers en wandelen naar de kust en kijken daar over de zee. Lysbeth, Ligia en ik doen onze schoenen uit en betreden een andere ruimte met wederom veel beelden. Ik herken veel afbeeldingen van goden en zie een aantal keer Ganesha. Ik vertel aan Lysbeth het mooie verhaal over Ganesha en waarom deze god een olifanthoofd heeft. Dit verhaal vertel ik ook altijd aan mijn leerlingen in Nederland, wanneer we het over India hebben. 

Ligia heeft wierook en bloemen bij haar. Ze doet a.h.w. puja bij de beelden. Puja (offers brengen) doen de hindoes elke dag om zo de goden tevreden te houden. Heel bijzonder is het wanneer we bij de godin Kali Mata staan. Het verhaal van Kali Mata is trouwens ook heel mooi. Mocht je dat een keer willen horen dan vertel ik dat je. Deze Kali mata heeft een rood gelaat en draagt een halssnoer met doodshoofden en heeft een rode tong. Ze staat voor het vernietigen van het kwaad. Ligia legt bij deze godin een rode faya lobi bloem neer. Op dat moment hoort Lysbeth , Berry en Ro wat roepen. We kijken op en zien plotseling zeker 20 fel rode ibissen over de zee en het wad vliegen. Zo prachtig om te zien. Ik krijg er kippevel van . Dit is speciaal hoor. Dit zie je niet veel. Ik vraag mij af " Heeft het wat met de rode kleur en de rode bloemen van Ligia te maken, die we net bij Kali mata hebben neergelegd "? Het is wel heel apart. De ibissen vliegen helaas door naar een andere bestemming dan de onze....

Ligia vertelt ons dat ze hier 5 jaar geleden een beeld heeft gedoneerd. Ze wil dit mooie houten beeld graag even zien. We vragen de pandit waar het beeld staat. Helaas weet hij het niet meer precies. Er staan ook zoveel beelden. Ligia was zelf teveel met het beeld bezig en dat nam haar teveel in beslag. Na haar donatie is ze veel minder intens met haar geloof bezig. Voor haar een goede beslissing.

Veel van de beelden zijn gedoneerd door rijke families. Deze families laten dan ook graag hun namen en donaties " groots" zien. Zie foto's . Het lijkt een beetje in tegenspraak met de gewenste ontbinding van het ego. Ego is normaal niet belangrijk in het Hindoeisme maar status speelt een belangrijke rol in de Surinaamse gemeenschap. Vandaar al die namen van de families bij de beelden. We kijken nog even bij de grote ' puja' plek. (offerplaats). Daar neem ik een foto van Lysbeth. We ruiken het dhoop hout. Afkomstig van de Dhooplakri. Lakri is boom in het Hindu. Men noemt het ook wel heilig hout. Palo Santo. Chandan hout. Ik vind het heerlijk ruiken. Er heerst een bijzondere sfeer. We lopen via een trap naar de zee. Ligia vertelt dat men hier gaat baden. Er staan ook allemaal vlaggen voor Ganga mata de godin van het water. Zij zit vaak op een krokodil. 

Terug naar het beeld van Ligia.

We kijken nog goed rond en treffen Ber en Ro weer. Op het laatst zien we Ligia haar prachtige beeld. Het is een geheel houten beeld, afkomstig uit Indonesie. Het stelt Durgha Mata voor. Ze is een hele belangrijke vrouw, die in principe alle soorten vrouwen in zich heeft. Ze is een mooie vrouw met veel armen. Laksmi mata (godin van de welvaart), Saravati mata (godin van de muziek, kunst en wetenschap) en o.a. Parvati mata (godin van de schoonheid en het huwelijk) zijn vrouwen die ook bij haar horen. Ze heeft zelfs 108 namen ! Vaak zijn de mala kettingen ook van 108 kralen. Om daar dan ook 108 manta's bij te kunnen zeggen. Alles heeft natuurlijk met elkaar te maken.       Durgha Mata is de godin van de overwinning van het goede op het kwade. Ze heeft veel armen met attributen in haar handen die haar helpen. Ze toont moed, kracht en biedt bescherming. Ligia is blij dat ze haar beeld ziet. Ze toont ons op het gezicht dat er zelfs nog wat lippenstift van haarzelf op het hoofd van Durgha mata  zit. " Van de kusjes die ik haar gaf " zegt Ligia lachend . Die verering gaat bij sommige mensen echt ver hoor! We verlaten dit bedevaartoord en rijden vervolgens naar de crematie plek.

Over de crematie plek: 

Het is een openbare ruimte. Er is gelukkig geen crematie gaande. Het is een aparte plek. Er heerst een bijzondere stilte. We kijken naar de 6 grote crematie plekken en zien al het opgestapelde walaba hout klaarliggen voor de  crematie. Er zal een crematie die middag plaats vinden. Mannen treffen voorbereidingen. Walaba is sterk, hard en buitengewoon duurzaam hout. Het heeft een bruinrode tot donkerrode kleur en is afkomstig uit Zuid Amerika. Voor een crematie gebruikt men 300 kilo per lijk. Je begrijpt dat dit hout ook steeds zeldzamer wordt. Maar van het geloof moet men dit hout gebruiken. De meeste Hindoes worden gecremeerd , omdat dit de snelste manier is om de ziel te laten ontsnappen uit het lichaam op weg naar een nieuwe bestemming. Huilen is eigenlijk niet gewenst tijdens de crematie. Het verwart de ziel van de dode en stoort zijn opstijging naar de hemel. De crematie duurt drie a vier uur. De familie neemt vaak zelf sandelhoutpoeder, parfums, geklaarde boter, zout en suiker mee. De volgende dag haalt de familie vaak de as op, om daar weer op eigen wijze mee om te gaan. We blijven niet te lang op deze plek. We stappen de auto weer in en rijden naar het district Saramacca toe.

Saramacca wordt nu begrensd door de Atlantische oceaan in het noorden en door de districten Coronie in het westen, Para in het zuiden en Wanica in het oosten. Het is een supergroen en heel mooi district. In het verleden waren er veel succesvolle plantages te vinden. Na de afschaffing van de slavernij 1863 werd het steeds minder op de plantages. Nu vind je er veel agarische bedrijven, hoofdzakelijk gericht op de productie van bananen, rijst en suikerriet. Het district staat bekend om zijn vele vogels. Ornithologen en vogelaars gaan hier uit hun dak wanneer ze een toekan, papegaai of rotshaan zien. We gaan wat relaxen aan " de stille boulevard " van Groningen. We eten en drinken even wat.  Ik hoop een lamentijn / zeekoe voorbij te zien zwemmen. Helaas. Iets later lunchen we bij een leuke kleine warung " Warung Palas". Terwijl het eten wordt klaargemaakt kijken we nog even in de fantastische tuin naar de prachtige vegetatie. Saramacca is mooi ! 

Onze laatste bestemming is Ligia haar perceel en huis. We passeren een markoesa plantage (passievrucht plantage)  Uiteindelijk komen we via een zandweg bij de Borneostraat aan. Ligia heeft een enorm gaaf perceel en huis. Er moet nog wel wat gebeuren met het huis. Een likje verf en wat andere klusjes. Ligia is daar mee bezig. Het is nu haar buitenhuis zullen we maar zeggen. We lopen haar tuin in en eten met zijn allen even lekker van haar monki monki kers. Zalig zoete kersen. We mogen mango's plukken, oprapen en kijken achter bij haar kreekje naar wat ' wild doende'  vissen. Zien haar vijver met lotus bloemen en genieten even van de rust. Helaas kunnnen we niet zo lang blijven en moeten huiswaarts keren naar Paramaribo. Rond 6 uur zijn we weer veilig terug in de stad. 

We sluiten af op het balkon van Ro en Lysbeth en evalueren deze mooie dag met een fris biertje.