Bezoek aan de Mandir en gezellige eet afspraakjes

Een luide bel rinkelt. Chris, de man van Shantie heeft net bij binnenkomst aan de klepel van de bel getrokken, die in de opening van de Mandir hangt. Het is heel normaal dat wanneer je een Hindoestaanse tempel binnenwandelt,  je even de bel luidt. Door de bel te luiden, laten gelovigen aan de goden horen, dat ze er zijn.

Vandaag zijn Berry en ik samen met Shantie, Chris en hun zoon Viren naar de mandir geweest. Een indrukwekkende belevenis. We moesten de hele dag vegetarisch eten en mochten niet drinken. We wilden precies doen wat Shantie en Chris elke dinsdag meemaken. De dinsdag is ook wel Hanuman dag. Hanuman is de aapgod bij de Hindoestanen en de dinsdag is zijn dag. Hindoestanen vereren Hanuman dan ook extra. 

's Middags hebben we heerlijk roti met vegetarische kerrie, pompoen, verse groenten en rijst gegeten. Shantie had echt voortreffelijk gekookt. De roti's had ze helemaal zelf gemaakt. Berry kreeg van Chris een rondleiding in zijn beveiligingsbedrijf. Ook hadden we deze dag voor het eerst kennisgemaakt met Viren de gehandicapte zoon van Chris en Shantie. Viren kan niet praten en lopen. Hij maakt wel contact met je en pakt af en toe je hand. Het is een hele lieve jongen, die 22 jaar is. Jullie kunnen hem op de foto' zien. Omdat Viren een hele goede verzorging in Nederland krijgt. Verblijven Shantie en Viren veel in Nederland. Shantie wil alleen in de toekomst echt in Suriname komen wonen. Eerst moet de opvang van Viren dan ook goed geregeld worden in Suriname. In Suriname is de gehandicapte verzorging nog wat minder geregeld dan in Nederland. Vandaar dat Shantie in dubio staat met wat ze moet doen met haar zoon. Lastige keuzes. 

Terug naar de Mandir.

Met z'n allen zijn we in een grote bus naar de mandir gereden. Daar moesten we, voordat we de mandir gingen betreden, eerst onze schoenen uit doen. De mannen zitten rechts en de vrouwen zitten links in de tempel. Als vrouw moet je je hoofd ook een beetje bedekken. Ik had een mooie gele sjaal meegenomen en Shantie deed mij voor hoe ik de sjaal kon dragen.

Chris zingt elke dinsdag in de mandir. Hij zit met vijf muzikanten, op een verhoging, voorin  de Mandir. Zittend zingen noem je : Bhai tak gana. Bhai tak is zitten en gana betekent liederen. Alles werd klaargezet. Een harmonium en er was ook een man met een grote stalen kromme stok. Dit instrument noem je de Dhantaal. Geeft een bijzonder geluid. 

Shantie vroeg mij of ik mee wilde doen met de Aarti. Aarti wordt meestal verzorgd door zes vrouwen. Aarti is een Hindoe ritueel waarbij je een brandende dia (diya's) een soort kaars in een aarden schaaltje met ghee erin, voor Gods moerti (beeld) moet draaien. Je verwelkomt de goden liefdevol en je neemt ook weer afscheid van de goden. Je vraagt dan goden om vergiffenis en zegt dat je niet volmaakt bent. Ik zei " Dat wil ik wel een keer meemaken, wat moet ik precies doen?" Shantie zei " Je moet drie keer draaien met de schaal en het lichtje en de bloemen. Vervolgens moet je dan even knikken, buigen met je hoofd en je loopt  naar de volgende plek met beelden". Shantie toonde mij de gehele route. Shantie vertelde mij dat ik ook langs de pandit en het heilige boek , de Ramayn, moest lopen. Natuurlijk vond ik het een beetje spannend, vooral omdat ik ook achteruit een trap af moest lopen, met mijn lange jurk aan.

Voor de dienst begon hebben we samen ook nog gekeken bij het tempeltje buiten. Daar stond de gehele Shiva familie en ook een grote Lingam steen. Ik herkende de steen en vroeg of deze steen voor vruchtbaarheid stond. Ja, antwoordde Shantie en tevens staat de steen voor Shekti en Shiva. Het vrouwelijke en mannelijke aspect. Een soort van Kundalini , zegt Shantie. Deze zorgt voor balans en energie. De steen lijkt op een Phallus en waar de steen op staat heet de Yoni. De yoni staat voor het vrouwelijke deel zullen we maar zeggen. De Hindoestanen geloven dat deze steen voor harmonie zorgt. 

Ondertussen is de tempel al bijna helemaal gevuld met voornamelijk Hindoestaanse mensen. Chris zingt aan een stuk door met zijn muziek vrienden.

Dan komt de pandit binnen en begint de dienst. Al snel moeten wij naar voren om de Aarti ronde te lopen. Alles ging helemaal goed, mijn kaarsje bleef ook mooi branden, ondanks dat er best wat wind was. Viren kon ook heel mooi meeklappen op het ritme van de muziek. Berry en ik konden wel wat volgen van de dienst omdat de pandit af en toe Nederlands sprak. Het ging erover dat je niet mag oordelen of kwaad mag spreken over anderen. Vooral omdat we allemaal onze mankementen hebben. 

De pandit liet de hand zien wanneer je wijst naar een ander. Als je wijst dan wijst je duim naar God en er wijzen drie vingers naar jezelf. Een wijze les voor velen. 

Aan het einde van de ' preek' moesten we nog een keer Aarti doen om het geheel goed af te sluiten.  We kregen tenslotte allemaal een beetje melk met honing in onze palm geschonken. Dit heet vloeibare Prasaad. Om te eindigen met een zoete afloop. Ook kregen we wat zoete deeg, met rozijnen en druiven in een klein plastic zakje. Deze prasad was eerst geofferd aan de goden door een vrouw. Iedereen stond op en buiten konden we wat fris drinken en spraken nog een beetje na met elkaar. 

Terug naar het huis van Chris en Shantie gereden en daar nog even fijn gekletst over vanalles, onder het genot van een vers kopje koffie. Mooie gesprekken. De hele familie heeft ons met de bus naar huis gereden.

Berry en ik waren onder de indruk van deze dienst . We zeiden tegen elkaar, ' We maken hier wel vanalles mee zeg' . Nu hebben we de christelijke eredienst gezien en ervaren in de Petrus en Paulus kathedraal. De Indiaanse ceremonie dienst bij een dorpsfeest met veel trom geroffel. Een begrafenis ritueel bij de Marrons met veel wilde dans. Kortom zoveel cultuur in een land. Het is echt super interessant om dit eens mee te maken hoor. 

Gisteren donderdag 8 november, heerlijk en zeer gezellig bij Ro en Lysbeth gegeten. Verse garnalen in een tomaten feta saus met verse groenten en knoflookbrood. Wij hebben hen ontmoet aan de Waterkant. Het is een heel aardig en creatief stel. Ze gaan voor twee jaar in Suriname wonen. Ro is al met pensioen en Lysbeth is basisschool onderwijzeres. We hebben heerlijk gelachen en veel gezongen op hun veranda. Zie foto's . 

Op onze vrije dag nog in de wijk Blauwgrond wezen kijken en bij Warung Manis de beste saoto soep van Suriname gegeten. Echt smakelijk. Verder nog veel bijzondere ontmoetingen....

Met lange Marlon van 2 meter 11 en een hele aardige man Manodj.

Tot de volgende keer ... Alla prossima volta.....