Salsa Ed en de Centrale Markt

Goedemorgen allemaal,    verslag over woensdag 5 september.

Krekels en sjirpende vogels maken ons vroeg wakker. Veel vogelgeluiden kunnen wij nog niet helemaal plaatsen. Natuurlijk ben ik echt om 7 uur klaarwakker en wil eigenlijk uit ons bed stappen. Berry zegt " Ik ga er nog niet uit hoor"  en draait zich nog lekker om. Ik hup het bed uit en begin aan mijn magische zeven zonnegroeten. Dit doe ik op mijn eigen meegebrachte yoga matje in ons airco appartement. Als je de oefeningen zonder airco doet, lijkt het namelijk wel Bikram yoga. Nog wat ' Pilates'  oefeningen erachteraan en ik ben er weer klaar voor.

Samen ontbijten wij wat later en eten onze eerst manga uit de tuin, geplukt door Oom Werner. Het smaakt heerlijk! Ook drinken wij verse Kanis en Gunnink koffie en eten een bruin broodje met verse kaas uit Nederland , gekregen van Laurens de zoon van Roland en Jolande. We hebben een voorraadje kaas mee gekregen en dat is heel prettig hoor. Ondertussen lezen we de Parbode, een kritisch Surinaams magazine met veel mooie artikelen, met een glimlach op ons gezicht.

Tante Gerda legt mij s' ochtends uit hoe de enorm grote Amerikaanse wasmachine en droger werken. We maken ons vervolgens klaar voor vertrek en doen eerst wat boodschappen bij de Chinese supermarkt iets verderop " Jin Min". Veel Chinezen spreken hier amper Nederlands dus een beetje wat Sranantongo leren kan echt geen kwaad, merken wij.

Wij willen vandaag de geheel houten Petrus en Paulus kathedraal bewonderen en doen dat op ons gemakje, terwijl wij ook nog wat andere bezienswaardigheden passeren en bewonderen. We lopen langs het aluminium beeld van Baba en Mai. Gemaakt door de kunstenaar Krisnapersad Khedoe. Het is een Hindostaans echtpaar dat de immigratie in 1875 uit Calcutta symboliseert. Veel bagage hadden ze vaak niet bij zich; vaak een lota (beker) en een thali (een meestal koperen eetschaal). Het onderschrift luidt: ' Waar het mij goed gaat, daar is mijn vaderland' best een mooi onderschrift vinden wij.

Verderop zien wij nog een bijzonder beeld van een moeder met vijf kinderen in de armen, die de vijf bevolkingsgroepen in Suriname verbeelden. Mama Sranan, gemaakt door Jozef Klas. 

We lopen vervolgens verder de Zeelandiaweg op, richting Fort Zeelandia. Bij velen welbekend zullen wij maar zeggen. Hier vinden we een aantal houten officierswoningen. We zien de schilderschool met de naam ' het Nola Hatterman Instituut' . Ik heb over deze actrice en schilderes gelezen in mijn boek en weet Berry te vertellen dat Nola een zeer bijzondere vrouw was die regelmatig met een negerpruik opliep. Ze is op een nare manier aan haar einde gekomen. Nola stierf op 8 mei 1984 door een auto-ongeluk op weg van het binnenland naar Paramaribo om haar eigen tentoonstelling te openen. ...Sandra, deze gegevens kan ik weer gebruiken voor mijn boek :).....(Wat ik met deze laatste zin bedoel zal ik ooit wel vertellen).Trouwens mocht je nieuwsgierig zijn dan kun je een boek over Nola lezen met de titel: Nola, Portret van een eigenzinnig kunstenares (2008).

Dichtbij de Suriname rivier zien wij een standbeeld van een hele jonge koningin Wilhelmina. Ze kijkt fier voor zich uit , met zo'n gezicht van'  dit hier is mijn bezit' . Aan weerszijden wordt zij bewaakt door twee roestige kanonnen. Op het beeld zit wederom een prachtig vogeltje. Het blijkt een valken te zijn, dit horen wij later van Rembrandt. Het is een heel klein roofvogeltje. Het beeld is van A.G. van Lom en is in Nederland gemaakt en is in delen naar Suriname vervoerd. De lasnaad tussen de stukken is nog te zien.

Ondertussen schijnt de Surinaamse Caribische zon heel fel. Het is ongeveer 35 graden. We lopen nu via het Onafhankelijksplein langs de wit beschilderde houten koloniale huizen. Sinds 2002 valt  de binnenstad van Paramaribo onder de Werelderfgoedlijst van de Unesco. Ondanks dat dit nu tien jaar zo is. Valt er niet veel te vieren zegt men. De overheid is ' buitensporig laks'  in het overeind houden van de beschermde panden. Het gevolg is dat menig beschermd pand staat te verrotten omdat nieuwbouw nu eenmaal goedkoper is. Men is wel wat bezig om dit te verhelpen, maar dit zou nog grootser aangepakt kunnen worden. Veel oude houten witte huizen zijn prachtig!

Eindelijk zien wij opeens de NeoRomaanse Petrus en Pauluskathedraal. Met een glimlach steken wij de straat over om de kerk binnen te gaan. We strijken neer in een van de vele kerkbanken en kijken met verbazing naar de pracht en praal van deze fenomenale houten kerk. Er is een dienst bezig. Alle deuren van de kathedraal staan open en een luchtige bries waait door de gehele ruimte. Een mooi meditatief moment.                                                         We zien ondertussen hoe allerlei mensen hun hostie gaan ophalen. 

Rustig loop ik naar het winkeltje in de kerk, om een mooi boekje over de geschiedenis van deze kathedraal te bemachtigen. Zachtjes zegt de vrouw tegen mij : " Tijdens de dienst mogen wij niks van de pastoor verkopen" en gaat weer vroom zitten. " Dat begrijp ik mevrouw". Antwoord ik terug. " Wij komen een andere keer wel terug". Dat wil ik sowieso omdat je er ook een hele rondleiding kunt krijgen van de kerkmeester/ koster Willy Grunberg.  

De Domineestraat was onze volgende bestemming. We zien ondertussen dat veel nieuwe gebouwen vloeken met de omgeving. Best jammer hoor. Er komen steeds meer lelijke gebouwen bij. Er zijn bijvoorbeeld monsterlijke Las Vegas achtige gokpaleizen verrezen aan alle prominente straten van de stad , ongeacht welk erfgoed zich er bevindt. Say no more...

Terwijl ik dit schrijf, word ik af en toe geplaagd door een mug. Tante Gerda zegt dat wij " zoet bloed" nog hebben en dat de muggen dat lekker vinden. Leo,  zeg maar tegen Janet , dat ik blij ben dat ik haar "prikweg -pen"  ben vergeten terug te geven. Wij gebruiken hem veelvuldig. Ik zal jullie echt een nieuwe geven. :).

In de Domineestraat koop ik bij het grote warenhuis Kirpalani even wat boodschappen. Je kunt er werkelijk vanalles kopen van ondergoed tot plastic waren. Helaas hebben ze geen sieradenrekje. Ik zal er dus zelf een gaan maken van hout.

Ik wil nog even bij mijn favoriete Indiaanse winkeltje  ' Concorde 2000' kijken met " exclusive Indian Fashion".  Voor Berry is het genoeg, hij wil een parbo biertje gaan drinken tegenover bij de Kersten mall. De concurent van Kirpalani. " Prima " zeg ik. " Dan splitsen wij nu even" . " Tot later". Rustig beklim ik de trap op, waar de Indiaase winkel zich bevindt.

Ik koop een hele mooie armband voor ongeveer 12 euro. Echt een plaatje natuurlijk ook nog bijpassende oorbellen t.w.v. 10 srd (is 2 euro 50) gewoon omdat het kan. Aldus Cosmo magazine :).

We ontmoetten elkaar weer en eten samen een kip sate met onder ons geluiden van de populaire schaafijs kar. We zien heel Paramaribo aan ons voorbijgaan vanaf het hoge balkon van de Kersten mall. Voor Marcel en Bertie : Dit is op de plek van de oude zaak van de familie Duttenhofer.

We gaan nu naar de Centrale markt. Wandelen door de stad is geen pretje: de trottoirs zijn berucht vanwege hun onverwachte gaten en staan bovendien vol geparkeerde auto's . Verder worden wij telkens nog opgeschikt doordat auto's links rijden. En dan is er natuurlijk nog de zon, die het wandelen niet echt vergemakkelijkt...maargoed wij genieten ondanks dit alles.

We lopen langs grote Creoolse vrouwen die knippa's en veel ander waar verkopen. Je hoeft je neus maar te volgen om even een kijken te nemen in de vishal. Ik koop ondertussen heerlijk verse gember bij twee hele donkere dames voor 5 srd per bakje.

In de vishal komen we aan de praat met hele aardige Hindostaanse vrouwen. Je schrijft Hindostaanse omdat,  zegt men hier , niet iedere Hindostaan hindoe is, maar soms ook moslim of christen. Interessant toch! Een van de vrouwen zegt dat ze een dochter heeft in Breda. Ik vraag of ik een foto mag maken van de vis en van hen. Dat mag.

Ik koop bij een hele aardige vrouw, heel veel kruiden. Masala, ketoembar,Chinese taher bladen voor de soep, piment, laurierbladen en nog een onbekend iets voor mij. Tevens koop ik knoflook een bosuitje en een sopropo. Een sopropo is een soort geribbelde komkommer. Ik heb het nog nooit klaargemaakt, dus vraag aan de jonge Javaanse koopman, hoe ik dat moet doen. " Eerst wat koken met wat zout en vervolgens goed spoelen en daarna uitpersen" . ' Zodat de bittere smaak eruit gaat en je heerlijk de groente kunt eten'. " Veel succes en een prettige dag mevrouw" . Meldt de jongen nog even. Ze zijn hier zo beleefd! Leuk om te horen.

We lopen nog de laatste hal door waar je gekleurde papagaai veertjes kunt kopen en wonderlijke potentie verhogende middeltjes. Iedereen roept wel iets naar ons. " Zit er nog iets bij of alleen kijken". Via een achterweg proberen wij uit de markt te lopen. Een donkere Marron jongen vergezeld Berry en zegt met een zwaar Surinaams accent " Wil jeh what hasjjh of wat harders" Berry antwoordde met" Doe mij maar een Djogo". De marron jongen antwoordde. " Dan moet je verderop zijn bij de Muziektent" . 

We lopen langs veel houten boten, veel afval en zien heel veel busjes. Ik struin langs de kade op zoek naar een mooi stuk hout , voor mijn sieraden. Ik vind echt een mooi stuk.  Ben er helemaal blij mee.

Bij de waterkant kwamen wij een slanke, donkere immitatie van Freddy Mercury tegen. Hij was theatraal opera-achtig aan het zingen, op zo'n wijze dat hij hoopte ontdekt te worden. Hij danste , zoals alleen bepaalde Surninaamse mannen dat kunnen. Mooi om te zien.

We komen naast Salsa Ed en zijn broer te zitten.  Ondertussen was Rembrandt twee doeken aan het schilderen en komt ook even bij ons kletsen. Hij vindt mijn houtstuk heel mooi. En zegt dat hij nog meer voor mij gaat zoeken. Hij komt terug met een enorm mangrove houtblok. Ook heeft hij een heel mooi gedraaid amandelhouten stokje voor mij gevonden. Rembrandt zegt " Je moet wel even de mieren eruit slaan" . Een hele kolonie kwam eruit! Gelukkig belandde die beestjes op het plaveisel en niet in ons appartement.

Salsa Ed , was een hele aardige man. Hij was altijd salsa dj geweest in Amsterdam en woonde nu permanent in Suriname. Hij was ook kok en kon mij allerlei tips geven voor het koken. Zijn broer zat veel te lachen en was heel relaxt. Freddy bleef op de achtergrond doorzingen, zodat ik echt even een foto moest maken. We kregen het over hun broerszijn.Ed zei dat hij 35 broers en zussen had en dat zijn vader dat wel bij meer vrouwen had gekregen. Zelf had hij zeven kweekjes. (kinderen) dus. Gedag gezegd en nog even wat kip gekocht voor het koken en lekker naar huis gewandeld. Waar we eerst even gingen uitrustten...voordat ik ging koken.

' s Avonds was het eten heel goed gelukt. Oom Werner at een hapje mee en we brachten ook wat aan de moeder van Gerda. Njang Switi. Eet smakelijk en tot schrijfs.