Bigi yari vieren van de Indiaanse vrouw Oda Janoewename en bezoek van Mark en Ilse

14 januari 2013 - Paramaribo, Suriname

Met lekkere muziek op de achtergrond tuffen wij met een boom-boom- busje naar Bernharddorp. Daar is de familie Arupa/ Janoewename al aanwezig. We vieren deze dag de Bigi Yari van mevrouw Arupa Janoewename. Een bigi yari is in Suriname altijd reden voor een groot feest. Wanneer je bijvoorbeeld 30, 35, 40,45, 50, 60 ,70 of in dit geval 75 wordt , dan volgt er meestal een groot feest met veel eten, soft, drank en muziek. 

Omdat wij bevriend zijn met Miraldo en zijn familie, werden we ook voor dit feest uitgenodigd. Mevrouw Oda Janoewename is een volbloed Indiaanse en spreekt ook vloeiend de Indiaanse taal van de Karaiben indianen. Al snel zitten we met zijn allen gezellig te kletsen. Ik leer " het is lekker" te zeggen in het indiaans: " Posnjemang" . Is het lekker ? Is : " Ah a posinema? " . Natuurlijk is het lekker. Veel eten en vruchten zijn heerlijk in Suriname. De familie Arupa hebben voor lange tijd in Donderskamp gewoond met z'n allen, " Konomeroeme" in het Indiaans. Oda en haar man hebben 9 kinderen gekregen! Eljo, Marjorie, Sandra, Ernie, Winoma, Alberto Micheal, Marcel, Vincent en Miraldo. Eigenlijk hadden ze samen 14 kinderen maar er zijn er 5 overleden. Erg leuke Indianen zijn het allemaal. We genieten deze middag volop.

Wanneer ik dit nu schrijf is het bijna meer dan een week geleden vandaar dat ik in de verleden tijd ga schrijven.... Deze bijzondere dag, samen gezongen en gegeten en veel gelachen. Dat kunnen jullie wel op de foto's zien. We proeven de ramboetan vrucht (is volgens mij bij ons een lychee) en we moeten ook een hapje nemen van de oranje awara bosvrucht. Allebei smaken ze lekker , toch preferen wij de ramboetan vrucht. Oda houdt van tori praten. Verhalen vertellen. Ze vertelt over haar leven op de plantage Goede Hoop waar ze als jong meisje woonde aan de Coppename rivier. Er was toen een slavendrijver die Meneer Goedehoop heette en vandaar dat het dorpje ook die naam kreeg. Tot in de jaren tachtig was het nog druk in het dorpje op dit moment woont er niemand meer vertelt Oda. Veel houtkap vond er plaats. Ondertussen heb ik Oda een heel mooi armbandje kado gedaan met Kokriti pitjes. Ze is er reuze blij mee. In de namiddag gaan we nog met z'n allen dansen op de sambura muziek en sluiten met deze band af. We reizen die zaterdagavond weer met het boom- boom busje naar huis. 

Afgelopen week nog gefietst naar Houttuin , was een erg mooie fietstocht. Wel even geschrokken toen Berry tijdens het fietsen bijna een beet kreeg van een lichtgroene grote slang. Hij kon nog net op tijd zijn been wegtrekken. We hadden er geen erg in. Opeens was het dier daar. Gelukkig goed afgelopen. Berry heeft zelf wederom gevoetbald en is bij Indra Mayu, zijn veteranenvoetbalclub, de rechtsbuiten en heeft van de week weer vier goede assists gegeven waar allemaal doelpunten uit volgden. Hij kwam supertrots thuis. Hij zegt ik kan nog steeds aardig voetballen hoor. Zelf met zijn trainingen voor de jeugd gaat alles traag. Niet helemaal volgens plan. Maar we genieten samen van dit land en zien wel hoe dat allemaal verloopt. Daar ga ik nu niet teveel op in. Details volgen nog wel een keer. 

We hebben ook een ex- vriendinnetje van Daan Zeven ontmoet: Marrit de verloskundige. Een hele leuke meid die samen met haar vriendin Annemiek op vakantie zijn in Sranan. Even heel gezellig met hen gekletst bij de Riverside. Toevallig toch? Echt grappig. Ik zei ,dat ga ik aan Bart Zeven mijn collega vertellen...

We hebben ook samen een moestuintje aangelegd met behulp van Oom Werner en Jerome. Het is echt leuk geworden en er staan nu tomaten, peterselie, zonnebloemen, courgette, Surinaamse spinazie, tajer blad en madame Jeanette (hete peper) in. Hopelijk komen die zaadjes nog een beetje uit. Berry heeft de paaltjes erin geslagen en we hebben samen alles omgespit. We zijn echt lekker bezig geweest. Ome Werner zegt dat we hem inspireren en vandaar dat hij het ook leuk vindt dat dit in zijn tuin gebeurt. Zie de foto's. Deze moestuin hebben we vorige week zondag gemaakt. 

Gisteren zondag 13 jan. kwamen Mark en Ilse uit Kampen bij ons op bezoek. Ze zijn afgelopen zaterdagavond met een SLM vlucht aangekomen. Het was zo leuk om hen weer te zien! Heerlijk zitten kletsen , onder het genot van een vers bakje koffie. We hadden bij de indianen een afspraak gemaakt zodat Mark en Ilse de meegebrachte veren uit Nederland aan hen zouden kunnen geven en ze ook iets over de indianen cultuur zouden kunnen leren. Dus daarom gingen we gisteren wederom naar het geweldige Bernharddorp. Casper Herbrink, die zelf de indianen Eljo en Miraldo ook kent, had ervoor gezorgd dat de " ganzenveren van Frank " bij het Indianen dorpje zouden aankomen met behulp van Mark. Dus deze veren hadden een aardige weg afgelegd. Veren zijn belangrijk omdat ze hier de indianentooien van maken. Toen Eljo het pakje open maakte zag je dan ook een mooie glimlach op zijn gezicht.

Natuurlijk werd er vanalles aan Mark en Ilse uitgelegd over de cultuur. Tamusji is bijvoorbeeld de naam van hun God. Een kalebas die ze gebruiken bij het muziek maken heet een Maraka. Vaak met versieringen van dieren erop gemaakt. Piranhna tanden of mierensporen zie je veel op de maraka's. We zijn zelfs nog de achtertuin (de jungle) in gelopen met z'n allen. We gingen onder begeleiding van Eljo en Vincent een uurtje op pad. Die hulp heb je ook echt wel nodig , op een gegeven moment herken je het pad amper terug. Opeens werd het steeds donkerder en niet veel later volgde een verfrissend regenwoud buitje. Vincent gaf ons meteen even een " jungle umbrella". Gewoon een enorm blad boven je hoofd houden werkt echt tegen de regen. Leuk om dat ook eens te ervaren. 

 Na de wandeling hebben we heerlijk kwi kwi vis gegeten met alesi (rijst) . Eljo was de hele week wezen hengelen voor deze maaltijd in de kreek. Zo lief. Het smaakte heerlijk ! Een bijzonder visje . Switi !!! We hebben nog heerlijk over muziek gebabbeld met z'n allen en we zijn gezamenlijk naar huis gereden met de taxi naar Lelydorp en vandaar met een  "boem - boem" busje de PL lijn genomen:  Paramaribo- Lelydorp. Bij de Waterkant nog wat snacks gegeten na de lange busreis en toen heerlijk gaan slapen. Van de week gaan we tussen onze werkzaamheden nog meer met Mark en Ilse ondernemen. Morgen ga ik hen gidsen door de stad. Zin in.

 Hoe is het in het koude Nederland ??? We zijn ook benieuwd naar jullie verhalen hoor ! Of ander bepaald nieuws uut Kampen of Nederland. Groetjesssssss. 

Foto’s

5 Reacties

  1. Sannie:
    14 januari 2013
    Leuk!!!!!!!!
  2. Anita de Groot:
    16 januari 2013
    Tjonge, wat maken jullie gigantisch veel mee. Je kunt er straks een heel boek van volschrijven. De ramboetan kun je inderdaad vergelijken met een lychee (het is een soort broertje/zusje ervan). Afhankelijk waar ze vandaan komen worden ze wel stukken groter dan de lychee en ze hebben natuurlijk de grote "stekelige" buitenkant. Je vindt ze ook in Azië. Terwijl buiten de sneeuw ligt, zit ik lekker jullie fantastische foto's te bekijken (met de verwarming extra hoog). Het liefst zou ik in het vliegtuig willen springen en ter plekke alles met eigen ogen komen bekijken. Suriname en Brazilië worden nu de twee landen op ons wensenlijstje van te bezoeken landen. Blijf vooral schrijven en fotograferen zodat wij kunnen blijven meegenieten!
  3. Roliena & Berry:
    16 januari 2013
    Hi Anita, leuke reactie ! Ik blijf schrijven :). Groetjes.
  4. Plonie:
    17 januari 2013
    Woh, wat hebben jullie weer veel beleefd. Ook weer mooie foto's.
    Ik zie via jullie meer van Suriname dan dat ik tot nog toe gezien heb :-)
  5. Anneke wonin:
    18 januari 2013
    wat leuk om zo met jullie mee te kunnen kijken vanuit kampen berry z`n moeder vertelde al dat je een blog bijhield leuk hoor die verhalen wat fijn dat jullie zo genieten heel veel groetjes uit het koude kampen